Çevre ve Şehircilik Bakanlığının yayınladığı; şantiye şefleri hakkında yönetmelikte şantiye şeflerinin görevleri, uygulanacak ilke ve kurallar, şantiye şefinin çalışma usulü ve şantiye şefinin görev ve sorumlulukları açık bir şekilde belirtilmiştir.
Maalesef ülkemizde 3. sınıf b grubu yapılar yani yapı yüksekliği 21,5 m den az olan konutlar için şantiye şefliği yapan inşaat mühendisi ve mimarlar sadece şantiye şefliği sözleşmesine imza atıp belirlenen 5.000 tl lik ücret ile yapının tüm sorumluluğunu alırlar. Yalnız şantiyeye bir kez bile uğramazlar ama resmiyette her şantiyenin başında bir şantiye şefi bulunuyor diye görünür. Bunu denetleyen hiç bir sistemde bulunmamaktadır. Şantiyeler ise müteahhitler tarafından bilgisizce denetlenip yapı denetim ile ilgili idarelerin bir yada iki kez kontrolüyle bitirilmektedir. Size soruyorum sizce bu binanın sağlıklı olma ihtimali var mı? Ayrıca şantiyenin iş sağlığı ve güvenliğini sağlama ihtimali var mı? - Kesinlikle hayır.
Bu kara düzen böyle devam etmektedir. Bakıyorum televizyonlara bir çok profesör ve konuya vakıf insanlar depremden sonra konuşuyorlar. Ama asla kimse bu konuya değinmiyor. Çünkü bilmiyorlar sistemde nasıl bir aksaklık var? Neler olup bitiyor? Bilmiyorlar çünkü bu sistemin içinde değiller. Değerli hocalarımız sadece üniversitede öğrencilerine doğruyu göstermek ile uğraşırken bunların içinde bulunmuyorlar, o yüzden de bilmemeleri normaldir.
Peki bu sistem nasıl düzelir? Şuan binlerce inşaat mühendisi ve mimar arkadaş var. Hepsi işsizler çünkü; doğru olması gereken sistem doğru işlemediği için onlarda çarkın dışında kaldılar. Bu sistem ancak şu şekilde düzelir; her bir yapı için bir şantiye şefiyle anlaşılır. Bir şantiye şefinin 5 ayrı şantiyeye bakabilme hakkı vardır. Haftada bir günde olsa o şantiyede bulunur ve tüm işlerini yapar. Acil bir durum olduğunda orada bulunur. Yapının müteahhiti aylık bu mühendise 5000 tl gibi cüzi bir miktar verebilir. Toplamda 25.000 tl alan bir mühendis de çalışma fırsatı bulur ve işsiz kalmaz. Tüm bahsi geçen bu yapılar bir inşaat mühendisi veya mimar tarafından şantiye süresince denetlenmiş olur. Müteahhit bir yapıyı en geç 1 senede bitiriyor yani müteahhite külfeti toplamda 60.000 tl olur. Bu arkadaşların şantiyede bulunması ve doğru imalatı uygulanması ve daha sonrasında bu yapıdan sorumlu olması çok önemli bir konudur. Eğer bu durum bu şekilde ilerlese hem depremde yapılarımız zarar görmeyecek hem de yetiştirilen bunca mimar ve inşaat mühendisi işsiz kalmayacak.
Enis Aydın İnşaat Mühendisi