Zemin sıvılaşması nedir? Zemin sıvılaşması; yeraltı su seviyesi altındaki tabakaların geçici olarak mukavemetlerini kaybederek, katı yerine viskoz sıvı gibi davranmalarıdır.
Zemin etüdü işinde, projeci kendisiyle anlaşıp yapar yada müteahhitin kendisinin zemin etütçüyle anlaşmasını ister. Zemin etüdü iki aşamadan oluşuyor. Birinci aşama araziden veri toplama, ikinci aşama araziden toplanan veriler ile rapor hazırlanıyor.
Zemin etütleri 2019’da yürürlüğe giren deprem yönetmeliğine göre yapılmaktadır. Temel alanı 300 m2’ den az olan ve tek bloktan oluşan yapılarda en az 3 sondaj yapılmaktadır. Üzerinde olan taban alanları için her 300 m2 artışında bir sondaj ilave edilmektedir. Bu zemin etüdü raporlarına istinaden statik proje çizilmektedir. Buraya kadar herhangi bir sorun yok gibi görünüyor. Yalnız sorun burada sadece zemin etüdü yapılan yerin zemin sınıfını öğrenmek yerine belki de en önemlisi zemin sıvılaşması riskini analiz edip zemin iyileştirilmesi yapılabilir. Bunu göz önünde bulundurmayan zemin etütçü, projeci ve ilgili kurumun denetçileri burada belki de altından kalkamayacağı yüklerin sorumluluğunu almaktadır. Çünkü burada zemin sıvılaşmasına dikkat edilip iyileştirme yapılmadığı takdirde yapı her ne kadar sağlam yapılırsa yapılsın bu sıvılaşmadan kaynaklı depremde zarar görebilir.
Belki bizleri duyarlar ve bununla ilgili yeniden bir düzenleme getirirler ama şu anki sistemde tüm müteahhitler zemin etütçülerinden; zemin sıvılaşması içinde bir çalışma yapmasını isteyip daha sonrasında eğer iyileştirme gerekiyorsa buna göre projecisiyle görüşüp kendi önlemlerini alması gerekiyor. Bu depremde acı bir şekilde gördük ki yapılan her bir yapının sorumlusu var ve bu sorumluluk daireleri satınca bitmemektedir. Bunun için bakanlık gerekli çalışmaları ve yönetmelikleri düzenleyene kadar sizlerin kendinizi sağlama almanız gerekmektedir.
Sonuç olarak burada insan hayatı söz konusudur. Nasıl bir doktor bir hatasıyla bir cana mal olabiliyorsa, orada yapılan hastanenin de yapımında bulunan müteahhit, mühendis, zemin etütçü, ve denetleyen ilgili kurumun sorumluğuyla yapılan hatayla onlarca cana mal olabilir.
